Aufbau einer Digitalisierungsstrategie
Zu Beginn des Vorgehens sollte herausgearbeitet werden, welche Funktion und Rolle die zukünftige Strategie einnehmen soll und wo sie in der Dokumentenlandschaft verankert wird. Denn neben Digitalstrategien gibt es meist weitere langfristige, strategische Planungen, wie beispielsweise Kreisentwicklungsstrategien, integrierte Kreisentwicklungskonzepte, den Haushalt und andere Leitlinien als Handlungsrahmen des Landkreises. Da Digitalisierungsstrategien ganzheitlich und querschnittsorientiert konzipiert werden, sollten diese ins Verhältnis zu bereits existierenden Ansätzen gesetzt werden. So kann die Strategie zielführend gestaltet und Mehraufwände verhindert werden. Das bedeutet allerdings nicht, dass sie veraltete oder nicht zeitgemäße Ansätze zwingend aufgreifen muss. Genauso kann die Strategie als Neuanfang genutzt werden, um Pfadabhängigkeiten aufzubrechen. Es gibt nicht den einen richtigen Weg, sondern vielmehr die Notwendigkeit, sich den Gegebenheiten bewusst zu werden und die Strategie dementsprechend auszugestalten.
Bestandsaufnahme und Ausgangslage
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Vel turpis nunc eget lorem dolor sed viverra ipsum. Vitae purus faucibus ornare suspendisse sed nisi. Risus sed vulputate odio ut enim blandit volutpat maecenas. Habitant morbi tristique senectus et. Lacus viverra vitae congue eu consequat ac felis donec. Posuere ac ut consequat semper. Sed augue lacus viverra vitae congue eu consequat. Neque sodales ut etiam sit amet nisl. Ipsum a arcu cursus vitae congue. Leo vel orci porta non pulvinar neque. Sed nisi lacus sed viverra tellus in. Dignissim cras tincidunt lobortis feugiat vivamus at. Vel facilisis volutpat est velit egestas dui. Consectetur lorem donec massa sapien faucibus.
Vision
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Vel turpis nunc eget lorem dolor sed viverra ipsum. Vitae purus faucibus ornare suspendisse sed nisi. Risus sed vulputate odio ut enim blandit volutpat maecenas. Habitant morbi tristique senectus et. Lacus viverra vitae congue eu consequat ac felis donec. Posuere ac ut consequat semper. Sed augue lacus viverra vitae congue eu consequat. Neque sodales ut etiam sit amet nisl. Ipsum a arcu cursus vitae congue. Leo vel orci porta non pulvinar neque. Sed nisi lacus sed viverra tellus in. Dignissim cras tincidunt lobortis feugiat vivamus at. Vel facilisis volutpat est velit egestas dui. Consectetur lorem donec massa sapien faucibus.
Werte
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Vel turpis nunc eget lorem dolor sed viverra ipsum. Vitae purus faucibus ornare suspendisse sed nisi. Risus sed vulputate odio ut enim blandit volutpat maecenas. Habitant morbi tristique senectus et. Lacus viverra vitae congue eu consequat ac felis donec. Posuere ac ut consequat semper. Sed augue lacus viverra vitae congue eu consequat. Neque sodales ut etiam sit amet nisl. Ipsum a arcu cursus vitae congue. Leo vel orci porta non pulvinar neque. Sed nisi lacus sed viverra tellus in. Dignissim cras tincidunt lobortis feugiat vivamus at. Vel facilisis volutpat est velit egestas dui. Consectetur lorem donec massa sapien faucibus.
Ziele
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Vel turpis nunc eget lorem dolor sed viverra ipsum. Vitae purus faucibus ornare suspendisse sed nisi. Risus sed vulputate odio ut enim blandit volutpat maecenas. Habitant morbi tristique senectus et. Lacus viverra vitae congue eu consequat ac felis donec. Posuere ac ut consequat semper. Sed augue lacus viverra vitae congue eu consequat. Neque sodales ut etiam sit amet nisl. Ipsum a arcu cursus vitae congue. Leo vel orci porta non pulvinar neque. Sed nisi lacus sed viverra tellus in. Dignissim cras tincidunt lobortis feugiat vivamus at. Vel facilisis volutpat est velit egestas dui. Consectetur lorem donec massa sapien faucibus.
Handlungsfelder
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Vel turpis nunc eget lorem dolor sed viverra ipsum. Vitae purus faucibus ornare suspendisse sed nisi. Risus sed vulputate odio ut enim blandit volutpat maecenas. Habitant morbi tristique senectus et. Lacus viverra vitae congue eu consequat ac felis donec. Posuere ac ut consequat semper. Sed augue lacus viverra vitae congue eu consequat. Neque sodales ut etiam sit amet nisl. Ipsum a arcu cursus vitae congue. Leo vel orci porta non pulvinar neque. Sed nisi lacus sed viverra tellus in. Dignissim cras tincidunt lobortis feugiat vivamus at. Vel facilisis volutpat est velit egestas dui. Consectetur lorem donec massa sapien faucibus.
Maßnahmen
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Vel turpis nunc eget lorem dolor sed viverra ipsum. Vitae purus faucibus ornare suspendisse sed nisi. Risus sed vulputate odio ut enim blandit volutpat maecenas. Habitant morbi tristique senectus et. Lacus viverra vitae congue eu consequat ac felis donec. Posuere ac ut consequat semper. Sed augue lacus viverra vitae congue eu consequat. Neque sodales ut etiam sit amet nisl. Ipsum a arcu cursus vitae congue. Leo vel orci porta non pulvinar neque. Sed nisi lacus sed viverra tellus in. Dignissim cras tincidunt lobortis feugiat vivamus at. Vel facilisis volutpat est velit egestas dui. Consectetur lorem donec massa sapien faucibus.
Rollen & Verantwortlichkeiten
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Vel turpis nunc eget lorem dolor sed viverra ipsum. Vitae purus faucibus ornare suspendisse sed nisi. Risus sed vulputate odio ut enim blandit volutpat maecenas. Habitant morbi tristique senectus et. Lacus viverra vitae congue eu consequat ac felis donec. Posuere ac ut consequat semper. Sed augue lacus viverra vitae congue eu consequat. Neque sodales ut etiam sit amet nisl. Ipsum a arcu cursus vitae congue. Leo vel orci porta non pulvinar neque. Sed nisi lacus sed viverra tellus in. Dignissim cras tincidunt lobortis feugiat vivamus at. Vel facilisis volutpat est velit egestas dui. Consectetur lorem donec massa sapien faucibus.
Monitoring & Evaluation
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Vel turpis nunc eget lorem dolor sed viverra ipsum. Vitae purus faucibus ornare suspendisse sed nisi. Risus sed vulputate odio ut enim blandit volutpat maecenas. Habitant morbi tristique senectus et. Lacus viverra vitae congue eu consequat ac felis donec. Posuere ac ut consequat semper. Sed augue lacus viverra vitae congue eu consequat. Neque sodales ut etiam sit amet nisl. Ipsum a arcu cursus vitae congue. Leo vel orci porta non pulvinar neque. Sed nisi lacus sed viverra tellus in. Dignissim cras tincidunt lobortis feugiat vivamus at. Vel facilisis volutpat est velit egestas dui. Consectetur lorem donec massa sapien faucibus.
Konzept/ Beschreibung Vorgehen:
Die Digitalisierung ist einer der größten Transformationsprozesse unserer Zeit und verändert viele wirtschaftlichen, sozialen und gesellschaftlichen Systeme und damit auch Landkreise, Kommunen und Regionen. Die disruptiven, technologischen Veränderungen eröffnen Landkreisen die Chance, die Verwaltung und die Daseinsvorsorge effektiver und effizienter zu gestalten. Auf dem Weg dahin müssen Landkreise unterschiedliche Hürden überwinden. Der Prozess der ganzheitlichen digitalen Transformation muss unter Berücksichtigung aller Akteure auf die individuellen und konkreten Gegebenheiten vor Ort zugeschnitten werden. Dabei stehen technische Lösungen nicht im Mittelpunkt, sondern flankieren vielmehr einen grundlegenden Kulturwandel inner- und außerhalb der Kreisverwaltung.
Um diese Vision des Smarten Landkreises umzusetzen, muss eine ganzheitliche Digitalisierungsstrategie ländlich geprägter Landkreise alle relevanten Anforderungen, Rahmenbedingungen und Handlungsfelder berücksichtigen. Es gilt, organisatorische, technische, rechtliche und finanzielle Fragestellungen integriert zu betrachten und eine Handlungsstrategie zu entwickeln, die für alle Akteure im Landkreis umsetzbar ist: Kreisverwaltung, Kreispolitik, kreisangehörige Kommunen, Wirtschaft, Wissenschaft, Bildung, Vereine, Verbände, Kultur- und Medieneinrichtungen sowie die Bürgerschaft. Hierbei ist es wichtig, dass auch eine beschlossene Strategie stetig angepasst werden sollte und durch neue Ideen prozessartig weiterentwickelt wird. Übergreifendes Ziel des Strategieprozesses ist die gemeinsame, nachhaltige und integrative Entwicklung von Digitalisierungsprojekten, welche eine zukunftsfähige Landkreisentwicklung unterstützen.
Der exakte Aufbau einer Strategie lässt sich zwar idealtypisch beschreiben, kann aber niemals den Anspruch einer vollständigen Vorlage erfüllen. Der hier vorgeschlagene Aufbau verstehen wir als Blaupause für Landkreise, die eine Digitalisierungsstrategie im Sinne eines Smarten Landkreises planen. Das Vorgehen sollte an die Rahmenbedingungen und individuellen Bedürfnisse in einem Landkreis angepasst und in der Gliederung und Formulierung der Strategie berücksichtigt werden. Typischerweise beinhaltet eine Digitalisierungsstrategie dabei Aussagen zu den folgenden Punkten: